Miskraam

Bloedverlies in de eerste 3 maanden van de zwangerschap

Wanneer je tijdens de zwangerschap bloed verliest is het normaal dat je ongerust bent. Bloedverlies in de eerste 16 weken van de zwangerschap komt voor bij 1 op de 5 zwangeren. Dat is dus best vaak. Bij de helft van de vrouwen met bloedverlies houdt het na enkele dagen vanzelf op en gaat de zwangerschap door. Bij de andere helft neemt de bloeding toe en ontstaat er een miskraam. 

Kun je iets doen om een miskraam te voorkomen?

Je kunt een miskraam helaas niet voorkomen of tegenhouden. Niet met medicijnen en ook niet met bedrust. Een miskraam wordt niet door lichamelijke inspanning veroorzaakt, zoals bijvoorbeeld rennen, vrijen, vallen, fietsen of paardrijden. Er is geen reden om je ergens schuldig over te voelen.  Een miskraam wordt namelijk meestal veroorzaakt door een afwijking van het kindje. Het kindje kan door deze afwijking niet meer groeien en wordt afgestoten. De oorzaak hiervan is meestal een chromosoomafwijking die bij de bevruchting is ontstaan. Deze chromosoom­afwijking is zelden erfelijk en meestal zijn er dus geen gevolgen voor een volgende zwangerschap.

Wat zijn de verschijnselen wanneer het een miskraam wordt?

Een miskraam begint meestal met wat bloedverlies. De bloeding kan binnen enkele uren tot dagen toenemen. Je verliest daarbij ook stolsels en stukjes weefsel (baarmoederslijmvlies).  Kort voordat alles wat nog in de baarmoeder zit wordt afgestoten kan de bloeding hevig zijn. Vaak gaat het gepaard met pijn zoals bij een menstruatie of weeënachtige pijn in de onderbuik. Je kunt het zien als een mini bevalling.  Het kan zijn dat je een compleet vruchtzakje verliest maar omdat het kindje vaak nog heel klein of niet ontwikkeld is, wordt dat bij veel miskramen niet gezien of opgemerkt. Nadat al het weefsel is afgestoten, neemt het bloedverlies af tot het na enkele dagen is gestopt. Soms is er nog een aantal weken een klein beetje bloedverlies.

In sommige situaties wordt op een echo ontdekt dat het kindje niet meer leeft, terwijl er nog geen bloedverlies is geweest. Je kunt dan verwachten dat de miskraam vanzelf op gang komt. Dit kan (vooral na een vroege echo) wel enkele weken duren. We bespreken met je hoe lang afwachten in jouw situatie gewenst en goed is.

Mocht de miskraam niet binnen gepaste tijd op gang komen dan kunnen we je verwijzen naar de gynaecoloog. De gynaecoloog kan door het geven van medicatie de miskraam op gang laten komen. Een andere mogelijkheid is een curettage, hierbij wordt door de gynaecoloog op de operatiekamer de baarmoeder leeg gemaakt.

Wat moet ik doen als ik bloedverlies heb?

We adviseren je om telefonisch contact met ons op te nemen. We kunnen dan een inschatting maken van jouw persoonlijke situatie. Het is onze wens om je hierbij te goed begeleiden.

Bloedverlies in de eerste 3 maanden hoeft namelijk niet altijd op een miskraam te wijzen. Er kan ook sprake zijn van een innestelingsbloeding of een gesprongen bloedvaatje in de baarmoederhals, bijvoorbeeld na het vrijen. Een klein beetje bruine afscheiding bij het afvegen is meestal geen reden om je zorgen te maken. Vanaf een zwangerschapsduur van 7 weken is het ook mogelijk om een echo te laten maken om kijken of het hartje klopt. Dit kan een geruststelling zijn maar is altijd een momentopname. Het is in een vroeg stadium nog niet te voorspellen hoe het verder zal gaan. Je kunt er dan ook heel goed voor kiezen om af te wachten. In dat geval houden we telefonisch contact met je. Een zwangerschapstest doen is niet zinvol, omdat de zwangerschapshormonen bij een zwangerschap die niet doorgaat nog lang aanwezig kunnen zijn.

Praktische tips

• Als bij de echo is ontdekt dat het kindje niet meer leeft of als je symptomen hebt van een beginnende miskraam, overweeg dan om vrij te nemen van je werk. Je kunt dan in alle rust het verdere verloop afwachten en de tijd nemen voor de verwerking van het verlies van je zwangerschap.
• Zorg voor voldoende maandverband in huis (goedkoop nachtverband voldoet prima).
• Paracetamol kan de ergste buikkrampen verzachten. Ook een warme kruik op je buik kan pijnstillend werken.
• Het kan waardevol zijn om te zien waar je afscheid van neemt. Om het vruchtzakje met het kindje (als het zich zover ontwikkeld heeft) op te vangen zou je kunnen plassen in een vergiet. Zo voorkom je dat je het per ongeluk doorspoelt op het toilet en niet meer terug kunt halen. In een glas koud water kun je het heel goed een aantal dagen bewaren. Om later te beslissen wat je ermee wil doen.
• Twijfel je of de symptomen die je hebt wel passen bij een normaal verloop of heb je andere vragen, neem dan altijd contact met ons op.
• Redenen om sowieso contact op te nemen zijn:
  • Hevig bloedverlies waarbij je meerdere maandverbanden in een uur nodig hebt.
  • Bloedverlies in combinatie met duizeligheid
  • Ruim bloedverlies dat langer dan een week aanhoudt
  • Koorts
  • Aanhoudende buikpijn of pijn die anders voelt dan menstruatiepijn

Op de website www.deverloskundige.nl vindt je ook informatie en een folder over een miskraam.

Hoe gaat het verder als je een miskraam hebt gekregen?

Een miskraam heeft vaak meer impact dan je vooraf kunt bedenken. Veel vrouwen en ook hun partners, hebben na het verlies van hun prille zwangerschap een moeilijke tijd. Het betekent dat je toekomst anders is dan je dacht. Het maakt een plotseling einde aan alle plannen en fantasieën over dit kindje. De feitelijke verklaring dat de zwangerschap vanaf het begin niet in orde was en de miskraam een logisch gevolg was, kan een troost zijn.

Goed om te weten: er is geen tijdspad te geven tot het verdriet over is. Ieder beleeft en verwerkt het anders. Gun jezelf wat jij nodig hebt. De tips hieronder kunnen helpen.

Wat kun je doen om je miskraam goed te verwerken?

Neem serieus wat je voelt. Alles mag er zijn: verdriet, gemis, schuldgevoel, ongeloof, boosheid, een gevoel van leegte. Misschien voel je ook berusting of zelfs opluchting. Dat kan. Niks is gek.

Praat erover. Misschien met een vriendin, met je partner, met je zus of een buurvrouw. Of met ouders die hetzelfde hebben meegemaakt. Natuurlijk ben je ook welkom bij je verloskundige. Blijf niet rondlopen met je verhaal en je vragen.

Weet dat je partner het verlies hoogstwaarschijnlijk anders beleeft en anders verwerkt dan jij. Dat is normaal. Het is waardevol als jullie erover kunnen praten, met elkaar en met anderen.

Doe wat goed voelt voor jou, op jouw moment. Dat kan heel klein of juist iets groots zijn. Iets wat bij jullie past. Bijvoorbeeld: Zet een mooi beeldje in je kast. Plant een boom in je tuin. Kies een sieraad als herinnering. Schrijf je ongeboren kind een brief. Brand geregeld een kaarsje. Of doe iets heel anders.

Lees erover. Schrijf erover. Op Facebook zijn besloten groepen waar je over je ervaring kunt schrijven, bijvoorbeeld de groep Miskraam Mama’s.

Vertel je levende kind(eren) erover. Er zijn bijvoorbeeld mooie prentenboeken om met jonge kinderen te lezen.

En merk je dat je energie niet terugkomt? Of dat je maar blijft piekeren? Zoek dan hulp om het verlies van je kindje in je zwangerschap te verwerken. Neem hiervoor contact op met je verloskundige, zij kan je eventueel verwijzen naar een gespecialiseerde hulpverlener. Je kunt ook kijken op: www.miskraambegeleidingnederland.nl of www.freya.nl